Toprak Kirliliği

TANITIM YAZISI

Dünya genelinde insan faaliyetlerinin etkisiyle toprak kirliliği, önemli bir çevre sorunu hâline gelmiş; yalnızca ekosistem sağlığını tehdit etmekle kalmayıp, gıda kalitesi ve güvenliği üzerinde de doğrudan etkiler oluşturmaktadır. 2015 Dünya Toprak Kaynakları Durum Raporu ve 2016 yılında FAO Konseyi tarafından onaylanan Sürdürülebilir Toprak Yönetimi Üzerine Gönüllü Yönergeler, bu kirliliği toprak sağlığı için küresel çapta en büyük on tehditten biri olarak listelemiştir.

Tarım sektörü, toprak kirliliğine hem katkı sağlayan hem de bu kirlilikten doğrudan etkilenen bir alandır. Tarım ve hayvancılık faaliyetleri, toprak ve su yönetimi uygulamalarıyla birlikte, sentetik gübreler ve pestisitlerin toprağa girmesine yol açmaktadır. Bu kimyasallar, toprağın kimyasını değiştirerek bitki beslenmesini bozar, faydalı mikroorganizmaların azalmasına neden olur ve pH seviyesini değiştirerek verimliliği düşürür. Böylece gıda güvenliği ve biyolojik çeşitlilik üzerinde olumsuz etkiler ortaya çıkarken, toksik bileşiklerin insan gıda zincirine girmesi riski de artar.

Toprak kirliliği, kimyasal konsantrasyonların doğal seviyelerin üzerine çıkması ve hedef dışı organizmalar ile ekosistemler üzerinde olumsuz etkiler oluşturması durumunu ifade eder. Kirleticiler; tarımsal girdiler, atmosferik birikim, sel ve sulama suları, kazara dökülmeler, uygunsuz atık bertarafı ve endüstriyel faaliyetler gibi çeşitli kaynaklardan toprağa girebilir. Görünmez doğası nedeniyle, toprak kirliliği uzun yıllar fark edilmeden kalabilir; bu da kirleticilerin birikerek gıda sistemlerine geçmesine ve çevre ile insan sağlığı üzerindeki etkilerinin artmasına yol açar.

İÇİNDEKİLER

Bölüm 1

Toprak ve Toprak Kirliliği

Ali Volkan BİLGİLİ, Cafer TÜRKMEN, Yüsra İNCİ, Güzel YILMAZ

Bölüm 2

Türkiye ve Küresel Ölçekte Toprak Kirliliğ

Erhan AKÇA, Ayten NAMLI, Muhittin Onur AKÇA

Bölüm 3

Doğal Kaynaklı Toprak Kirliliği

Zekeriya KARA, Kadir SALTALI, Alper DURAK

Bölüm 4

Antropojenik Toprak Kirlilik Kaynakları Kentleşme,

Sanayi ve Tarım Kökenli Toprak Kirliliği

Ayşegül DEMİR YETİŞ, Hatice KARA, Fadime YETİŞ , Ayşin BİLGİLİ

Bölüm 5

Ağır Metallerin Topraklardaki Değişim ve Dönüşümü

Veli UYGUR

Bölüm 6

Toprakların Tuzluluk, Alkalilik ve Asitliğinden Kaynaklı Kirliliği

Mehmet Ali ÇULLU, Kadir SALTALI

Bölüm 7

Radyonüklitler ve Toprak Kirliliği

Sultan ŞAHİN BAL, Kenan BULCAR, Mustafa TOPAKSU

Bölüm 8

Petrol ve Petrol Türevleri ve Toprak Kirliliği

Hatice KARA

Bölüm 9

Ağır Metaller ve Toprak Kirliliği

Nur OKUR

Bölüm 10

Polisiklik Aromatik Hidrokarbon (PAH)'lar ve Toprak Kirliliği

Rıdvan KIZILKAYA

Bölüm 11

Yeni Nesil Toprak Kirleticiler: Kapsam, Etki ve Müdahale

Muhittin Onur AKÇA, Ezgi KÜÇÜKEL, Oğuz Can TURGAY, Ayten NAMLI

Bölüm 12

Tarla Tarımı ve Toprak Kirliliği

Gökhan BÜYÜK, K. Mesut ÇİMRİN

Bölüm 13

Toprak Kirliliği ve Bahçe Tarımı

Ceren Ayşe BAYRAM, Gökhan BÜYÜK, Tuğba ŞİMŞEK, Nilgün KALKANCI

Bölüm 14

Toprak Erozyonu ve Kirlilik

Günay ERPUL Selen DEVİREN SAYGIN, Sema KAPLAN

Bölüm

Toprak Kirliliği ve Biyolojik Çeşitlilik

Noyan EKEN, Nur KOÇ KOYUN, Yiğiter Rahim TOPBAŞ,

Işın NARLIOĞLU, Muhammad ANAS, Erdoğan Eşref HAKKI

Bölüm 16

Atık Yönetimi ve Toprak Kirliliği

Recep YETİŞ, Hatice KARA, Ayşegül DEMİR YETİŞ

Bölüm 17

Toprak Kirliliğini Belirlemede

Kullanılan Yöntemler

İbrahim Halil YANARDAĞ, Asuman BÜYÜKKILIÇ YANARDAĞ, Salih AYDEMİR

Bölüm 18

Toprak Kirliliğinin Çevresel Risk Değerlendirmesi ve

İyileştirme (Islah) Teknikleri

Ayten NAMLI, Oğuz Can TURGAY, Sema CAMCI ÇETİN, Muhittin Onur AKÇA

Bölüm 19

Toprak Kirliliği Konusunda Ulusal ve Uluslararası Yasalar, Eylem Planları

İbrahim YENİGÜN

Bölüm 20

Toprak Kirliliğinin Bitkide Fizyolojik, Biyokimyasal ve Moleküler Etkileri

Sema KARAKAŞ DİKİLİTAŞ, Ferhat UĞURLAR, Murat. DİKİLİTAŞ

Bölüm 21

Biyolojik Kirlilik Kaynakları (Tokpa) “Toprak Kökenli Patojenler

Ayşin BİLGİLİ