Sosyal Psikiyatri

Toplumla psikiyatrinin buluşma noktası olarak tanımlayabileceğimiz “Sosyal Psikiyatri” ve onun tarihi, toplumsal gelişmelerin psikiyatriye yansımasını ve yine psikiyatri pratiğinde değişimlerin topluma aktarılmasını içerir. Bu nedenle değişim dönemlerinde bu alanın verilerinin ve uygulamalarının yeniden ele alınması kaçınılmazdır. Küresel ölçekte oluşan güçlü değişimler, psikiyatrinin farklı boyut ve bağlamlarda kendisini ve etkisini değerlendirmeyi gerekli hale getirmektedir.
Geçtiğimiz yıllarda, pandeminin de etkisiyle, ülkemizde ve dünyada çok önemli toplumsal değişimleri ve sosyal kırılmaları yaşadık. Bu değişimin bireylerin gündemlerine ve sonrasında sosyal süreçlere yansıyan biçimleri ruh sağlığı çalışanlarının çalışma süreçlerini ve yükünü belirgin bicimde dönüştürdü. Ruh sağlığı toplumsal ölçekte hayatımızın merkezine konumlandı. Sosyal süreçler ve psikiyatri arasındaki ilişkiler, toplum ölçeğindeki müdahale ve yaklaşıma olan ihtiyaç hiç olmadığı kadar belirgin hale geldi. Bu durum sosyal psikiyatrinin ülkemizdeki dağarcığının yeniden değerlendirilmesinin gerektiğine işaret etmektedir.
Böylesi bir donemde, kitabımızı hazırlarken temel hedeflerimizi şu şekilde oluşturmaya gayret ettik:
• Yeni donemde ruh sağlığını toplumsal ve sosyal ölçekte ele almak;
• Ülkemizde yapılan çalışmaları evrensel gelişmeler eşliğinde değerlendirmek;
• Yeni donemde oluşan kanıtları ve toplumsal düzeydeki sonuçlarını değerlendirmek;
• Yerel ihtiyaçlar ve gündemlerle, küresel boyuttaki gelişmeleri ilişkilendirmek;
• Ruh sağlığı alanında çalışanların gündelik pratiğine yönelik eğitsel ve mesleki farkındalığı arttırmak;
• Ve sosyal psikiyatriyi akademik bir ilgi alanı olmaktan çıkararak, ruh sağlığı ile ilgilenenlerin mesleki pratiklerine taşıyabilecekleri bir olgu halinde sunmak.
Yukarıdaki temel hedefler doğrultusunda, kitabın ruh sağlığı alanında çalışan ya da ilgilenenlerin gündelik pratikleri içerisinde kullanabilecekleri çıktıları ve iyi uygulama önerilerini barındırması amaçlanmıştır.
Bu derlemenin ruh sağlığı alanında çalışan ve ilgilenenler için başvuracakları bir kaynak olmasını diliyoruz.

İçindekiler

Yazarlar
Sunuş
Önsöz H. Can CİMİLLİ, M. Kemal KUŞCU, Okan TAYCAN

Kısım A: Giriş

1.. Sosyal Psikiyatri: Neden Şimdi? H. Can CİMİLLİ, M. Kemal KUŞCU, Okan TAYCAN

Kısım B: Kavramsal ve Tarihsel Gündemler – Diğer Disiplinlerle İlişki

2.. Türkiye’de Sosyal Psikiyatri Işık SAYIL
3.. Bir Sosyal Disiplin Olarak Psikiyatri: Ruh Sağlığının Sosyal Belirleyicileri Okan TAYCAN, Kerem LAÇİNER
4.. Antropoloji ile Psikiyatri Kesişiminde Solastalji Güldem BAYKAL BÜYÜKSARAÇ
5.. Kültürel Psikiyatri H. Can CİMİLLİ
6.. Sosyal Psikiyatri ve Halk Sağlığı İlker KAYI
7.. Toplumsal Sinirbilim Hakan ATALAY
8.. Sosyal Psikiyatride Yenilikçi, Yaratıcı ve Tasarım Odaklı Araştırma Yaklaşımları M. Kemal KUŞCU, A. Evren YANTAÇ

Kısım C: Toplumsal Gündemler ve Sosyal Psikiyatri

9.. Kapitalizm, Eşitsizlikler ve Psikiyatri Halis ULAŞ, Tolga BİNBAY
10.. Felaketler, Acil Durumlar ve Sosyal Psikiyatri Ayşe Devrim BAŞTERZİ, Şahika YÜKSEL
11.. Toplumsal Açıdan Göç ve Ruh Sağlığı Ersin UYGUN, Ceren ACARTÜRK
12.. Cinsel Kimlik ve Sosyal Psikiyatri Koray BAŞAR
13.. Kadın Ruh Sağlığının Sosyal Bileşenleri Leyla GÜLSEREN
14.. Mitler ve Psikiyatri M. Bilgin SAYDAM
15.. Psikiyatri ve Damgalama-Ayrımcılık Haldun SOYGÜR
16.. Sosyal Psikiyatri Açısından Psikiyatri Hukuk İlişkisi Mustafa SERCAN
17.. Medya ve Psikiyatri Burhanettin KAYA

Kısım D: Sosyal Psikiyatride Klinik Gündemler

18.. Epigenetik ve Psikiyatri Deniz CEYLAN
19.. Psikozların Sosyal Yönü Tolga BİNBAY
20.. Duygudurum Bozukluklarının Sosyal Yönleri Simavi VAHİP
21.. Dissosiyasyonun Toplumsal Bağlamı Vedat ŞAR
22.. Bedenselleştirme ve Sosyal Psikiyatri Hakan KARAŞ
23.. İntiharın Sosyal Yönleri Tolga KÖSKÜN, Mehmet ESKİN
24.. Madde Kullanım Bozukluklarının Sosyal Yönleri Elif MUTLU, Başak BAĞCI
25.. Kişilik, Kişilik Bozuklukları ve Sosyal Psikiyatri Doğan ŞAHİN
26.. Çocuk ve Ergenlerde Dayanıklılık ve Ruh Sağlığı İrem Damla ÇİMEN, Nursu ÇAKIN MEMİK
27.. Yaşlılık ve Sosyal Psikiyatri Özlem ERDEN AKİ

Kısım E: Sosyal Psikiyatri Uygulamaları

28.. Bir Sosyal Psikiyatri Uygulaması Olarak Türkiye’de Toplum Ruh Sağlığı Merkezi ve Uygulamaları Umut KARASU
29.. Sosyal Psikiyatri Penceresinden Psikoterapiler: Hastaların ve Sağaltıcıların İyilik Hali Işıl VAHİP
30.. Ruh Sağlığında Sosyal Adalet Meryam SCHOULER-OCAK, Güneş Devrim KICALI
31.. Ciddi Ruhsal Hastalıklarda İyileştirim (Rehabilitasyon) Mustafa YILDIZ
32.. Sosyal Psikiyatri Penceresinden Aile Çalışmaları Zekiye ÇETİNKAYA DUMAN, Ayşe SARI
33.. Bedenlenen Sosyal Adalet Bağlamında Üniversite Toplum İş Birliği: Toplumsal Klinik Psikoloji Özden BADEMCİ