Deprem ve İstanbul Gerçeği Tehdit, Risk ve Hazırlık

TANITIM YAZISI

İstanbul, Türkiye’nin kalbi; tarih boyunca uygarlıkların kesişim

noktası, bugün ise ülkenin ekonomik, kültürel ve toplumsal yükünü

taşıyan başlıca metropolüdür. Ancak bu benzersiz konum, kenti aynı

zamanda büyük bir kırılganlığın da merkezine yerleştirmektedir. İstanbul’u

etkileyebilecek bir deprem, yalnızca fiziksel yıkımla sınırlı

kalmayacak; ekonomik, toplumsal ve psikolojik sonuçlarıyla tüm

ülkeyi derinden sarsacaktır.

İstanbul’un hemen güneyinde, Marmara Denizi tabanında uzanan

Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın 150 kilometrelik Ana Marmara segmenti,

100 yılı aşkın süredir sessizliğini korumaktadır. Bu sessizlik, biriken

gerilimin büyüklüğüne işaret eder niteliktedir. Bilimsel çalışmalara

göre, 2034 yılına kadar Marmara Denizi’nde, İstanbul’a yakın bir

bölgede 7’nin üzerinde bir depremin meydana gelme olasılığı %25 ila

%65 arasında değişmektedir. Bu oran, doğrudan ve dolaylı etkileriyle

milyonlarca insanı ilgilendiren bir riskin somut göstergesidir.

Elinizdeki bu kitap, İstanbul’u bekleyen deprem tehlikesini bilimsel

veriler ışığında analiz etmeyi, olası bir afetin birincil ve ikincil

etkilerini açıklamayı ve hem bireysel hem de toplumsal düzeyde alınabilecek

önlemleri somut biçimde ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Sayfalar arasında yalnızca deprem ve sonuçlarına ilişkin teknik gerçekleri

değil, aynı zamanda insan merkezli bir afet bilinci geliştirmeye

yönelik yaklaşımları da bulacaksınız.

İÇİNDEKİLER

BÖLÜM 1

DEPREM NEDIR VE NASIL OLUŞUR

1.1. Giriş

1.2. Yerkabuğunun Dinamik Yapısı

1.3. Depremin Oluşum Mekanizması

1.4. Fay Hatları ve Depremler

1.5. Deprem Odak Noktası ve Episantır

1.6. Depremin Ölçülmesi

1.7. Depremin Doğal ve Toplumsal Boyutu

1.8. Türkiye’nin Depremselliği ve Tehlike Bölgeleri

BÖLÜM 2

2023 TÜRKIYE DEPREMI

2.1. Depremin Fiziksel Büyüklüğü ve Enerjisi

2.2. Enkaz ve Yeniden Yapılanma Süreci

2.3. Yeniden yapılanma tahmini

2.4. Geçmiş örnekler

2.5. Ekonomik ve Sosyal Etkiler

2.6. Makroekonomik etkiler

BÖLÜM 3

İSTANBUL DEPREMINE HAZIRLIK

BÖLÜM 4

FAY SISTEMI VE JEOLOJI

BÖLÜM 5

DEPREM TEHLİKESİ VE RİSK ANALİZİ

BÖLÜM 6

BİRİNCİL DEPREM ETKİLERİ

BÖLÜM 7

ALTYAPI VE HAYATI SISTEMLER ÜZERINE ETKILER

BÖLÜM 8

İKINCIL DEPREM ETKILERI

8.1. Yüzey Yırtılması

8.2. Bölgesel Çökme/Yükselme

8.3. Rezonans

8.4. Zemin Sıvılaşması

8.5. Heyelan ve Yanal Yayılmalar

8.6. Tsunami Dalgaları

BÖLÜM 9

EKONOMİK VE TOPLUMSAL ETKİLER

BÖLÜM 10

RİSK AZALTMA VE DEPREM ÖNLEMLERİ

10.1. Bireysel Önlemler

10.2. Toplu ve Kentsel Çözümler

10 3. Acil Müdahale ve Kaynak Planlaması

BÖLÜM 11

SONUÇ VE GELECEĞE YÖNELİK ÖNERİLER

11.1. Risk Farkındalığı

11.2. Önleyici Yaklaşımlar

11.3. Geleceğe Yönelik Stratejiler

BÖLÜM 12

DEPREM MITLERI VE GERÇEKLER

12.1. Depremler Önceden Tahmin Edilebilir

12.2. Hayvanlar Depremleri Önceden Hisseder

12.3. Küçük Depremler Büyük Depremlerin Habercisidir

12.4. Depremler Sadece Plaka Sınırlarında Meydana Gelir

12.5. Kapı Eşiği Depremde En Güvenli Yerdir

12.6. Depremler Sadece Karasal Alanlarda Meydana Gelir

12.7. Tek Katlı Evler Her Zaman Daha Güvenlidir

12.8. Güçlü Yapılar Depremde Hasar Görmez

12.9. Depremler Belirli Bir Mevsimde veya Saatte Olur

12.10. Ay, Güneş veya Gezegenler Depremleri Tetikler

12.11. Depremin Büyüklüğü Fay ile Doğrudan Sınırsız İlişkilidir

12.12. İnsan Kaynaklı Depremler Her Zaman Tehlikesizdir

12.13. Deprem Sonrası Artçı Sarsıntılar Küçük ve Önemsizdir

12.14. Deprem erken uyarı sistemi depremi önceden haber verir