Akdeniz’den Toroslara-2 Akyol & Göçyolu Güzergâh, Geçitler, Kaleler

TANITIM YAZISI

Ülkemizde Antik yolları ve savunma yapılarını konu alan birçok çalışmanın yapıldığı muhakkaktır. Ancak çoğu kez sadece yol güzergahları veya kalelerin mimari özellikleri üzerinden değerlendirildiği bu çalışmalardan farklı olarak, genelde Kilikya Bölgesi yol ağının tespiti özelde ise bu yollardan ön plana çıkan Akyol=Göç yolunun takibi ve bu güzergâh üzerinde yer alan savunma yapılarının bir araya gelerek oluşturdukları sistemin değerine ve bütüncül bir yaklaşımla yol ile savunma yapılarının fiziksel ve bağlamsal ilişkilerine odaklanılmıştır. Bu çalışma, Kilikya Bölgesi’ndeki kırsal ve kentsel bağlantı ve savunma gelişiminin daha geniş bağlamı içinde ise Ortaçağ savunma yapılarını anlamamıza katkıda bulunacaktır. Her ne kadar kalelerin çoğu hala nispeten iyi korunmuş olsa da nüfusun sürekli artması ve yerleşimin genişlemesi, Kilikya’daki Antik yolları ve askeri tahkimatı tehdit etmektedir. Şimdiye kadar, Akyol=Göç yolu ve üzerindeki kaleler hakkında bildiklerimiz bazı bilimsel araştırmalar, arkeologlar, tarihçiler ve seyyahlar tarafından yapılan seçilmiş makaleler, birkaç monografi ve popüler araştırma çalışmalarıyla sınırlıydı. Pek çok siyasi ve kültürel nedenden dolayı yollar, bunların aştığı geçitler ve askeri tahkimatlar, ulusal kalkınmanın ve kültürel çeşitliliğin bir parçası olarak hiçbir zaman hak ettiği ilgiyi görememiştir.  Amacı, kapsamı ve yöntemiyle özgün olan bu çalışmada ele alınan yol güzergahı ve yapıların tanınması, korunması ve değerlendirilmesi için bu çalışmanın bir rehber niteliğinde olmasını ve Antik yolların, savunma yapılarının farklı bakış açılarıyla ele alınarak bilim ve turizme katkıda bulunmasını umarım.

İÇİNDEKİLER

Önsöz

Giriş

I. BÖLÜM

BÖLGENİN COĞRAFİ YAPISI

II. BÖLÜM

BÖLGE YERLEŞİM TARİHÇESİ

III. BÖLÜM

BÖLGE ANA YOL AĞI, GEÇİTLER VE KONTROLÜ

Aegeai, Ayas (Yumurtalık)-Kadirli Yolu

Gökvelioğlu Kalesi

Misis

Yılanlı Kale

Tumlu Kalesi

Anavarza Kalesi

IV. BÖLÜM

AKYOL’A BAĞLANAN YOLLAR VE ÜZERİNDEKİ KALELER

Kadirli-Karatepe (Asitawandawa)-Zincirli (Sam’al) Yolu

Çukurova (Kadirli-Karatepe) Payas- Kuzey Suriye Yolu

Toprakkale

Hemite (Amuda) Kalesi

Ceyhan-Osmaniye-Kadirli-Karatepe Yol Ağı ve Akyol Bağlantısı

Kahramanmaraş-Andırın-Kadirli Yolu

V. BÖLÜM

KARATEPE’DEN KAPADOKYA’YA DAĞ YOLU=AKYOL= GÖÇ YOLU

VE KALELERİ

Karatepe

Kumkale

Anacık Kalesi

Burunönü (Çöğdür) Kalesi

Beşbucak Kalesi

Haştırın Kalesi

Akkale

Azgıt Kalesi

Kaleboynu Kalesi

Geben Kalesi

Fındıkkale

Değerlendirme

Yol Ağı ve Geçitler

Bölgenin Askeri Mimarisi

Akyol=Göçyolu Kaleleri

Kumkale

Azgıt Kalesi

Geben Kalesi

SONUÇ

KAYNAKLAR