Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanların Beslenmesi

Önsöz

Hayvansal üretimin sürdürülebilirliği; yalnızca hayvan sağlığının ve refahının korunmasına

değil, aynı zamanda doğru, dengeli ve bilimsel temellere dayanan besleme stratejilerinin

uygulanmasına bağlıdır. Beslenme, hayvanların büyüme, gelişme ve verimlilik

düzeylerini belirlemenin ötesinde; bağışıklık sistemi, üreme performansı ve çevresel

sürdürülebilirlik üzerinde de doğrudan belirleyici role sahiptir. Bu çerçevede, ruminant

hayvanların—özellikle büyükbaş ve küçükbaş türlerin—beslenmesi, hem kuramsal hem

de uygulamalı yönüyle genişleyen ve sürekli güncellenen bir bilgi alanı olarak önemini

korumaktadır.

Elinizdeki bu kitap, büyükbaş ve küçükbaş ruminantların (sığır, manda, koyun ve

keçi) beslenmesine ilişkin temel ilkeleri ve güncel bilgileri sistematik bir yaklaşımla sunmayı

amaçlamaktadır. Hem lisans ve lisansüstü düzeydeki öğrenciler hem de alanda görev

yapan araştırmacılar, akademisyenler ve uygulayıcılar için başvuru kaynağı niteliğinde

hazırlanan bu eserde; sindirim anatomisi ve fizyolojisinden başlayarak enerji, protein,

mineral ve vitamin gereksinimleri; kaba ve kesif yemlerin değerlendirilmesi; fizyolojik

dönemlere özgü besleme stratejileri (gebelik, laktasyon, büyüme vb.) ve çevresel etkilerin

azaltılmasına yönelik sürdürülebilir besleme yaklaşımlarına kadar kapsamlı bir içerik sunulmaktadır.

Bu eserin hazırlanmasında, ülkemizin farklı üniversitelerinde görev yapan ve alanında

uzman akademisyenler; bilimsel birikimlerini ve mesleki deneyimlerini titizlikle aktarmış,

her bölümü güncel literatürle destekleyerek uygulama örnekleriyle zenginleştirmiştir.

Konular, teorik bilgiyi pratik uygulamalarla bütünleştirecek şekilde yapılandırılmış,

böylece okuyucunun konuları derinlemesine kavrayabilmesi hedeflenmiştir.

Bu kitabın temel amacı; büyükbaş ve küçükbaş hayvanların beslenmesi alanında bilimsel

bilgi üretimine katkı sunmak ve hem akademik eğitim sürecine hem de pratik hayvancılık

uygulamalarına rehberlik edecek nitelikte bir kaynak oluşturmaktır.

Eserin oluşum sürecinde katkı sağlayan tüm yazarlarımıza özverili çalışmaları ve bilimsel

katkıları için teşekkür ederim. Ayrıca, bu kitabın yayımlanmasına destek veren yayınevi

ve tüm paydaşlara da şükranlarımı sunarım.

Bu yayının, ruminant besleme biliminde yeni araştırmalara ve uygulamalara zemin

hazırlamasını; aynı zamanda hayvancılığın bilimsel temeller üzerine inşa edilmesine katkı

sağlamasını temenni ediyorum.

İÇİNDEKİLER

BÖLÜM 1 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Besleme

Tarihi ve Temel Beslenme İlkeleri

Emre YILMAZ

BÖLÜM 2 Sindirim Sistemi Anatomisi

Güler YENİCE

BÖLÜM 3 Rumen Mikrobiyolojisi

Metin DURU

Asuman ARSLAN DURU

BÖLÜM 4 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Besin

Maddeleri Metabolizması

4.1 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Karbonhidrat

Metabolizması

Emre YILMAZ

4.2 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Protein Metabolizması

Emre YILMAZ

4.3 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Lipit Metabolizması

Veysel DOĞAN

4.4 Mineraller ve Vitaminler

Ekin SUCU

4.5 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Su Metabolizması

Emre YILMAZ

BÖLÜM 5 Ruminantların Beslenmesinde Yem Katkı Maddeleri

Asuman ARSLAN DURU

Metin DURU

BÖLÜM 6 Buzağı ve Düvelerin Beslenmesi

Mehmet Levent ÖZDÜVEN

BÖLÜM 7 Süt Sığırlarının Beslenmesi

Mehmet Levent ÖZDÜVEN

BÖLÜM 8 Süt Sığırlarında Vücut Kondisyon Skorlaması

Güler YENİCE

BÖLÜM 9 Süt Sığırlarında Yemleme Sistemleri

Fisun KOÇ

BÖLÜM 10 Besi Sığırlarının Beslenmesi

Büşra YARANOĞLU

BÖLÜM 11 Farklı Dönemlerdeki Mandalarda Besleme

Stratejileri ve Rasyon Örnekleri

Orhan ERMETİN

Mustafa BOĞA

BÖLÜM 12 Koyun Besleme

Hülya HANOĞLU ORAL

BÖLÜM 13 Keçi Besleme

Abdulkadir ERİŞEK

BÖLÜM 14 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlarda Beslenme Hastalıkları

Veysel DOĞAN

BÖLÜM 15 Sonuç ve Gelecek Perpektifleri
15.1 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanların Beslenmesinde

Gelecek Trendler

Ekin SUCU

15.2 Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanların Beslenmesinde

Sürdürülebilir Yem Üretimi ve Kullanımı

Ekin SUCU